اولين قرباني يد واحد كيست؟
سليمان محمدي
مديران جديد خاصه اگر در حوزه كاري و تحصيلي و حتي تجربي خودشان سابقه‌اي نداشته باشند، معمولا اوايل كارشان خطاهاي زباني و لفظي و حتي كاركردي خواهند داشت. بنابراين مي‌شود گفت طبيعي است، البته طبيعي براي ايران چون قاعدتا در كشورهاي توسعه يافته يك پزشك يا فرمانده نظامي به راحتي شهردار نمي‌شود كه آنقدر با حوزه‌اش ناآشنا باشد... از همين‌رو ما (روزنامه اعتماد) بر اساس توصيه‌اي نانوشته در بدو شروع به كار مديران جديد خيلي مته به خشخاش نمي‌گذاريم. دليلش هم اين است كه مدير فرصتي براي ظهور و بروز داشته باشد و از دستپاچگي ورود به حوزه‌اي ناشناس خارج شود و بعد روي رفتار و گفتار و عملكردش ريز شويم. اين رويه كه چندان خوشايند برخي خبرنگاران (از جمله نگارنده اين سطور) نيست؛ درباره شهردار و دولت جديد هم وجود دارد. البته اشتباه نشود، نه آن‌طور كه چشم بر خطايي بپوشيم، بلكه در موارد غيرحساس و اشتباهات كوچك مدير را گوشه رينگ نمي‌گذاريم. به همين دليل هم هست كه شايد در اعتماد بسيار كم به اخباري كه در زبان عامه «سوتي» رييس‌جمهور خوانده مي‌شود، پرداختيم يا برخي رفتارها و انتصابات و سخنان عجيب آقاي زاكاني را ناديده گرفتيم. بالاخره خوب يا بد، راضي يا ناراضي فعلا با اين دست فرمان، مديران جديد را رصد مي‌كنيم. در اين ميان دولت كه تكليفش مشخص است و به اندازه كافي اخبار اشتباهات گاه و بي‌گاه رييسش در شبكه‌هاي اجتماعي و اخبار منتشر مي‌شود اما شهرداري اين‌گونه نيست. در حدود 3 ماه گذشته كه عليرضا زاكاني به عنوان شهردار تهران انتخاب شد، از لحظه انتخاب و حتي پيش از اعلام رسمي انتخاب و انتصابش از اين دست موارد كم نداشت و حداقل ما چشم بر آن فرو بستيم. اكنون هم همان رويه برقرار است، اما برخي گفته‌هاي اين عزيزان آنقدر عجيب و به قول عاميانه «فالش» است كه واقعا نمي‌توان از آن عبور كرد. نمونه‌اش سخنان دو روز گذشته آقاي شهردار كه به بازديد منطقه 20 رفته، بود. نمي‌خواهم سخنان عجيب آقاي زاكاني در اين برنامه را تحليل كنم فقط به بازگو كردن چند جمله آن تنها براي ثبت در تاريخ بسنده مي‌كنم. شهردار تهران در اين سخنان «وظيفه خود را به صورت ذاتي ناظر به پسماند و فضاي سبز» خواند و البته گفت اين كف ماجراست و «در تهران نيازمند اين هستيم كه گره از زندگي مردم باز كنيم.» خب اين مي‌تواند نشان‌دهنده تفاوت نگاه زاكاني به وظايف مديريت شهري در قياس با شهرداران پيش از خودش باشد؛ اما ادامه سخنان شهردار تهران است كه چشم‌ها را گرد مي‌كند: «چند هزار معتاد متجاهر در شهر داريم كه براي ما ننگ است. كودك كار ننگ جمهوري اسلامي است و تبعيض و فساد ننگ نظام اسلامي است!» اين سخنان در خبرگزاري‌ها و سايت‌هاي متعددي منتشر شده كه نگارنده از خبرگزاري ايلنا نقل قول مي‌كند.
در ابتدا گمان كردم كه اشتباهي لپي بوده و خبر به زودي اصلاح مي‌شود اما اشتباه از من بود.نمي‌خواهم اين سخنان را تفسير و تحليل كنم فقط مي‌خواهم از ناظران منصف سوال كنم كه اگر ما روزنامه‌نگارها يا حتي مسوولان دولتي غيرهمسو با شما، چنين گزاره‌هايي را مطرح مي‌كرديم الان كجا بوديم؟
راستي سخنراني آقاي شهردار پايان‌بندي خوبي هم دارد، آن را هم بازگو مي‌كنم تا روزي كه به هر دليلي مسووليت ايشان در شهرداري تهران خاتمه پيدا كرد، عملكرد ايشان را بر مبناي همين گفته‌هاي خودش بسنجيم. «ديگر بهانه‌اي براي كار نكردن نيست، پرونده تعارض در مديران نظام بسته شده و همه نهادها يد واحد هستيم و در هيچ دوره‌اي اين مساله به اين شكل وجود نداشته است، بنابراين بهانه‌اي وجود ندارد و وظيفه ما كار است.»
وراي اينكه اشاره دقيق آقاي زاكاني به وجود تعارض ميان مديران نظام و نهادها و يكدست شدن مديريت كشور، خود جاي بحث زيادي دارد، به جرات مي‌توان گفت خاموش ماندن اين دست خبرها و مورد تحليل و انتقاد قرار نگرفتن آنها يكي از آسيب‌ها و آفت‌هاي همين «يد واحد» بودن است، آسيبي كه چاقوي دو لبه است و ممكن است در اوج شادماني يك‌باره بندها را براي مديران پاره كند. بايد ديد كدام يك از مديران اين دوره باهوش‌تر است و كدام يك اولين قرباني آفت يد واحد خواهد بود.